Wat zegt de Arbowet over zonlicht en oogbescherming op het werk?

Waarom bescherming tegen zonlicht op het werk belangrijk is

Langdurige blootstelling aan UV-straling verhoogt het risico op oogaandoeningen zoals maculadegeneratie (slijtage van de gele vlek in het netvlies) en cataract (staar). Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is één op de vijf gevallen van staar het directe gevolg van overmatig zonlicht.

UV-straling kan o.a. het bindvlies, hoornvlies, netvlies en de ooglens blijvend beschadigen. Het gevaarlijke? De schade merk je niet direct. Er is geen signaal, geen waarschuwing. Maar op lange termijn kan het serieuze gevolgen hebben voor je zicht.

Denk aan:

• Troebele lens (staar)
• Slechter zicht in de schemer
• Verhoogde kans op hoornvlies- of netvliesbeschadiging
• Vermoeide of droge ogen
• Verminderd zicht en concentratieverlies

En precies om dié redenen is oogbescherming tegen zonlicht geen luxe, maar noodzaak. Daarom: draag een zonnebril. Altijd. Niet alleen als de zon schijnt, maar ook bij bewolking of in de schaduw. UV-straling is er namelijk ook dan.

Wat zegt de Arbowet over blootstelling aan zonlicht op het werk?

Volgens Artikel 3 van de Arbowet moet een werkgever zorgen voor zo goed mogelijke arbeidsomstandigheden. Dat betekent concreet:

"De arbeid zodanig organiseren dat daarvan geen nadelige invloed uitgaat op de veiligheid en gezondheid van de werknemer."

En in Artikel 5 van de Arbowet wordt de verplichte risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) beschreven. Daarin moet je álle gezondheidsrisico’s opnemen, inclusief blootstelling aan zonlicht en UV-straling. Als jouw medewerkers buiten werken, moeten die risico’s worden onderkend én afgedekt. Oogbescherming zoals zonnebrillen op sterkte vallen dan onder persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s).

Zonnebrillen op sterkte: bescherming én scherp zicht

Veel brildragende werknemers die buiten werken hebben een zonnebril nodig. Maar een gewone zonnebril? Die helpt dan niet. Ze kunnen dan kiezen tussen:

• Een zonnebril op sterkte
• Een overzetzonnebril
• Een zonnebril met fotochromatische glazen (meekleurende glazen)

De zonnebril op sterkte is in vrijwel alle gevallen de beste keuze. Deze biedt de combinatie van bescherming én scherp zicht, zonder gedoe. Overzetbrillen zijn onhandig, en meekleurende glazen reageren niet goed achter glas of onder een helm.

Hoe herken je een goede zonnebril?

Een goede zonnebril biedt 100% bescherming tegen UV-straling. Dit staat meestal aangegeven op een sticker of in de productspecificatie als UV400 of 100% UV-bescherming. Alleen dan weet je zeker dat schadelijke straling wordt tegengehouden.

UV-licht is verraderlijk. Zelfs bij bewolkt weer komt tot wel 95% van de UV-straling door het wolkendek heen. En schaduw? Die biedt géén volledige bescherming: 50% van de straling bereikt alsnog je huid en ogen via gereflecteerd of verstrooid licht. Op het water, in de sneeuw of op lichte oppervlakken wordt het effect nog sterker. UV-straling weerkaatst en bereikt je ogen van alle kanten. Daarom is een goed sluitende zonnebril met grote glazen essentieel.

Daarnaast is de pasvorm van de bril essentieel. Het montuur en de glazen moeten groot genoeg zijn én goed aansluiten op het gezicht. Zo voorkom je dat UV-licht alsnog je ogen bereikt via de boven-, onder- of zijkanten van de bril.

Een goede zonnebril heeft een CE-markering, gevolgd door een cijfer van 0 tot 4. Dit getal geeft de kleurintensiteit van de glazen weer ofwel de bescherming tegen verblinding. Bescherming 0 wil zeggen tot 20% absorptie van het licht en bescherming 4 wil zeggen 92-97% lichtabsorptie. Absorptie van minimaal 75% wordt aangeraden. Om hiervan verzekerd te zijn, kun je in de zomer het beste kiezen voor een zonnebril met markering CE 3.

De kleur van de glazen speelt alleen een rol in het verminderen van fel licht en verblinding, niet in de mate van UV-bescherming. Donkere glazen bieden dus niet automatisch betere bescherming! UV-bescherming is altijd belangrijker dan kleur. De kleur zegt niets over hoe goed je ogen beschermd worden tegen schadelijke UV-straling. Kies dus altijd glazen met 100% UV-bescherming.

Voordelen van zonnebrillen op sterkte voor werknemers en werkgevers

Voor werknemers biedt een zonnebril op sterkte vooral gemak en comfort. Ze hoeven geen dubbele brillen meer mee te nemen of te wisselen tussen een gewone bril en een zonnebril. Overzetmodellen, die vaak zorgen voor een wazig en oncomfortabel zicht, zijn overbodig. Met een zonnebril op sterkte blijven ze scherp zien, zelfs in fel zonlicht, en zijn ze tegelijk beschermd tegen verblinding. Dat vermindert niet alleen vermoeidheid, maar verkleint ook de kans op fouten tijdens het werk.

Voor werkgevers betekent dit vooral een veilige en productievere werkomgeving. Werknemers die goed zicht hebben én beschermd zijn, maken minder fouten en lopen minder risico op arbeidsongevallen. Bovendien helpt het aanbieden van passende oogbescherming bij het voldoen aan de eisen van de Arbowet en de RI&E. En misschien nog wel belangrijker: het laat zien dat je als werkgever geeft om je mensen.

Wie kunnen écht niet zonder een zonnebril (op sterkte)?

De zonnebril op sterkte is relevant voor allerlei sectoren. Denk aan:

• Bouwvakkers en monteurs die buiten werken
• Hoveniers en agrariërs
• Vrachtwagenchauffeurs en bezorgers
• Landbouw- en tuinbouwmedewerkers
• Evenementenpersoneel of beveiligers buiten
• Inspecteurs of handhavers in buitengebieden

Kortom: iedereen die structureel buiten werkt of onderweg is, loopt risico op UV-schade.

De zon is fijn, maar verraderlijk. En de risico’s op de werkvloer zijn reëel. Als werkgever heb je niet alleen de plicht, maar ook de kans om daar wat aan te doen. Zonnebrillen op sterkte zijn een effectieve, betaalbare en comfortabele oplossing die zicht en veiligheid combineert.